Komisja Prawna, jako organ pomocniczy Zarządu Głównego ZEiRSG, została powołana w dniu 14 czerwca 2020 roku uchwałą Zarządu Głównego nr 7/2020 na okres kadencji władz Związku wybranych podczas IV Zjazdu Krajowego. Po zakończeniu kadencji i wyborze nowych władz Związku na V Zjeździe Krajowym w dniach 8-10.10.2021 r. Komisja Prawna zakończyła działalność.
Poniżej publikujemy Komunikaty b. Komisji Prawnej.
Wniosek o podjęcie postępowania zawieszonego przez Sąd Okręgowy.
Poniżej link do zaktualizowanego wzoru wniosku o podjęcie zawieszonego przez SO postępowania w oczekiwaniu na rozstrzygnięcie TK w sprawie zapytania prawnego skierowanego w styczniu 2018 r. przez SO w Warszawie. Wzór zawiera odniesienia do wyroku ETPCz (w sprawie G. przeciwko P. z 10.07.1984 r. skarga nr 8990/80), w którym termin 3 lat od złożenia odwołania uznaje za naruszenie art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności; do uchwały w składzie 7 sędziów Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych – z dnia 6 września 2020 podjętej po rozpoznaniu zagadnienia prawnego w sprawie o sygn. III UZP 1/20, a także wskazuje na postanowienia innych sądów, podejmujących zawieszone wcześniej postępowania. Wniosek o podjęcie post. zawieszonego.
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Odwołanie od decyzji ZER MSWiA obniżającej emeryturę – nowy wzór.
W związku ze wzmożoną aktywnością ZER MSWiA w roku 2020 w zakresie wydawania decyzji obniżających emerytury i renty żołnierzom b. WOP i jednocześnie funkcjonariuszom SG, poniżej zamieszczamy zaktualizowany wzór odwołania od tych decyzji opracowany przez Komisję Prawną ZG ZEiRSG. Wzór ten zawiera odniesienia do istotnej uchwały w składzie 7 sędziów Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych – z dnia 6 września 2020 podjętej po rozpoznaniu zagadnienia prawnego w sprawie o sygn. III UZP 1/20, a także wskazuje na 2 wyroki NSA z grudnia 2019 roku. Wzór odnosi się do odwołania od decyzji emerytalnej ZER MSWiA, niemniej jednak można go zastosować – przy niewielkiej modyfikacji – do sporządzenia odwołania od decyzji rentowej ZER MSWiA. W związku z pytaniami niektórych poszkodowanych emerytów o przydatność starych wzorów odwołań (z roku 2017) Komisja Prawna stoi na stanowisku, że wzory odwołań z roku 2017 mogą być nadal wykorzystane przez poszkodowanych pod warunkiem dokonania korekt dot. nazwy Ustawy zaopatrzeniowej z roku 1994 (w międzyczasie wprowadzono do niej kilka zmian) i ewentualnie uwzględnienia w odwołaniach tez wynikających z uchwały 7 sędziów SN z dnia 6 września 2020 r. , wyroków NSA z grudnia 2019 r. , i być może także wyroków innych sądów okręgowych pozytywnie rozstrzygających odwołania od decyzji ZER MSWiA. Jako odrębny plik zamieszczamy pismo Dyr. Archiwum IPN z dnia 17.03.2017 r. dot. wyjaśnień, na jakich podstawach opiera się IPN kwalifikując służbę w WOP do służby na rzecz państwa totalitarnego. Wyjaśnienia te mogą być pomocne przy pisaniu odwołań od decyzji ZER MSWiA. Odwołanie od decyzji emerytalnej MSWiA – nowy wzór KP ZG ZEiRSG,
Pismo Dyr. Archiwum IPN dot. organów zwiadu WOP.
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Pismo procesowe powoda (uzupełnienie odwołania).
Komisja prawna ZEiRSG zwraca uwagę na bardzo istotny element odwołania od decyzji Dyrektora ZEiRSG, którego brak może ewentualnie spowodować bardzo wymierne ujemne skutki finansowe. We wzorach odwołań z roku 2017 publikowanych na stronach FSSM brak jest żądania zwrotu przez ZER MSWiA całości różnicy pomiędzy wypłaconymi a należnymi świadczeniami emerytalnymi, z uwzględnieniem waloryzacji i ewentualnie ustawowych odsetek. We wzorach publikowanych na stronie ZEiRSG i rekomendowanych przez ZEiRSG jest zapis o żądaniu „… zwrotu przez Organ całości różnicy pomiędzy wypłaconymi a należnymi świadczeniami emerytalnymi, wraz z ustawowymi odsetkami”. Zapis we wzorach rekomendowanych przez ZEiRSG jest więc korzystniejszy, niż w zaproponowanych przez FSSM. Warto zwrócić uwagę, że wg Art. 321. § 1.kpc: „Sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie”. Zatem jeśli odwołujący się w złożonym odwołaniu nie zawarł stosownego żądania, to może je uzupełnić na rozprawie z udziałem stron. Niestety z uwagi na obecną sytuację związaną z Covid 19 należy się liczyć z tym, iż coraz więcej rozpraw może odbywać się bez udziału stron – w trybie zaocznym. Z powodu tzw. ostrożności procesowej wskazane jest więc uzupełnić odwołanie o powyższe żądanie odrębnym pismem procesowym powoda. Wzór takiego pisma zamieszczamy poniżej. Pismo należy złożyć w 2 egzemplarzach do Sądu Okręgowego, XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie (wskazując sygnaturę akt tego Sądu) lub do właściwego Sąd Okręgowego, jeśli nastąpiło przekazanie sprawy. Brak uzupełnienia odwołania o taki wniosek może (ale nie musi) spowodować, że sąd uchyli tylko Decyzję ZER MSW, przyzna emeryturę w pełnej wysokości, ale nie zasądzi wyrównania od 01.10.2017 r. (lub innej daty obniżenia emerytury) wraz z waloryzacją i ewentualnie odsetkami (nie mamy pewności, czy sąd będzie zajmował się też odsetkami). Kilka miesięcy temu pojawił się sygnał, iż w jednym przypadku sąd przyznał emeryturę w wysokości z roku 2017, ale od dnia wyroku, a nie od dnia obniżenia. Nie są znane przesłanki, czy był to błąd sądu, czy też właśnie powodem było niewłaściwie określone żądanie odwołującego się. Wzór pisma powoda.
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych – III UZP 1/20 z dnia 16.09 2020 r. wraz z uzasadnieniem.
Poniżej link do istotnej Uchwały 7 sędziów SN – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych – III UZP 1/20 z dnia 16 września wraz z uzasadnieniem. Najważniejsze zalecenia tej uchwały:
- Kryterium „służby na rzecz totalitarnego państwa” powinno być przez sądy oceniane na podstawie wszystkich okoliczności sprawy, w tym także na podstawie indywidualnych czynów i ich weryfikacji pod kątem naruszenia podstawowych praw i wolności człowieka.
- Pojęcie „służby na rzecz totalitarnego państwa” należy rozumieć w sensie stricto i largo. Pojęcie sensu stricto powinno objąć lata 1944-1956 (okres totalitarny) i wiązać się w zasadzie wyłącznie z miejscem pełnienia służby (poza wyjątkami wskazanymi w uzasadnieniu). Natomiast pojęcie sensu largo obejmuje okres wskazany w art. 13b ustawy represyjnej, czyli łączy w sobie cechy okresu totalitarnego i posttotalitarnego (autorytarnego) oraz pierwszego okresu po transformacji, to jest od utworzenia rządu T. Mazowieckiego. Okres posttotalitarny to coraz mniejsze natężenie cech państwa autorytarnego. „W tym ujęciu zakres podmiotowy ustawy jest szeroki, gdyż odnosi się przede wszystkim do funkcjonariuszy, którzy pozytywnie zostali zweryfikowani 30 lat temu i dziś są beneficjentami systemu emerytalnego.”
- Nie można z góry zakładać, że każda osoba pełniąca służbę w badanym okresie działała na rzecz totalitarnego państwa, gdyż funkcje rozkładały się także na obszary bezpieczeństwa państwa, które są istotne w każdym jego modelu. W tym ostatnim wypadku chodzi o służbę w policji kryminalnej, niezależnie od tego, komu była ona podporządkowana, ochronę granic, tak by uproszczone interpretacje nie godziły w sposób automatyczny w osoby, które prawidłowo i legalnie wykonywały swoje obowiązki służbowe po 1990 r.
- Sama służba (przynależność do służby) nie powinna być uznana za samodzielne i wyłączne kryterium różnicujące wysokość emerytalnych uprawnień. „Z cytowanych już opracowań wynika, że nie wszyscy pozostający w służbie zwalczali opozycję polityczną i Kościół katolicki i nie wszyscy łamali prawa człowieka, skoro część funkcjonariuszy zajmowała się ochroną gospodarczą Polski, zwalczaniem przemytu narkotyków, ochroną granicy.”
- Przebieg służby powinien oczywiście podlegać swobodnej ocenie (art. 233 § 1 k.p.c.) „w myśl otwartego katalogu uwzględnianych okoliczności, w szczególności długości okresu pełnienia służby, jej historycznego umiejscowienia w okresie od 22 lipca 1944 r. do 31 lipca 1990 r., miejscu pełnienia służby, zajmowanego stanowiska czy stopnia służbowego. W doktrynie zwrócono uwagę, by podczas weryfikacji przebiegu służby sięgać do opinii służbowych funkcjonariuszy…” .
- Zasada ne bis in idem – nawiązanie do ustawy z roku 2009 obniżającej po raz pierwszy emerytury: „Raz jeszcze należy wskazać, że o ile ustawa z 2009 r. dotyczyła w istocie specjalnych przywilejów emerytalnych, obniżając je do wskaźnika liczonego jak okres nieskładkowy, a więc usprawiedliwiała ingerencję w prawa niesłusznie nabyte in gremio, o tyle wtórna redukcja tych samych świadczeń za pomocą iluzorycznego procesu sądowego nie broni się w systemie demokratycznego państwa prawnego.”
III UZP 1-20 – uchwała SN z dnia 16.09.2020 r. wraz z uzasadnieniem.
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Informacje Komisji Prawnej
- Wzory odpowiedzi do sądu w sprawie zapytania o dowody zaprzeczające tezom ZER MSWiA o służbie na rzecz państwa totalitarnego,
- Przewodnik do rozprawy przed sądem,
- Komunikat Komisji Prawnej Federacji SSM RP o przebiegu rozpraw przed SO w Warszawie.
Do Komisji Prawnej ZG ZEiRSG wpływają prośby o opracowanie wzoru odpowiedzi do sądu na pismo sądowe wzywające do przedstawienia dowodów, że odwołujący się nie służył na rzecz państwa totalitarnego. Opracowanie pełnego i uniwersalnego wzoru odpowiedzi na takie pismo, w celu wykazania przed sądem, że nie służyliśmy na rzecz państwa totalitarnego, jest trudne, gdyż każda sprawa jest indywidualna i odmienna. Niemniej jednak Komisja przedstawia pewne wskazówki i proponuje pomoc, o czym niżej w komunikacie. Ponadto zamieszczamy swoistą instrukcję – przewodnik do rozprawy przed sądem oraz linki do video przykładowych rozpraw. Ponadto zamieszczamy link do ważnego komunikatu Komisji Prawnej FSSM RP z dnia 30 maja 2021 roku o przebiegu rozpraw przed SO w Warszawie.
Komunikat Komisji Prawnej ZG ZEiRSG – dowody na niewinność.
Rozprawa przed sądem – przewodnik. +
Komisja Prawna FSSM RP: byliśmy w warszawskim Sądzie Okręgowym – ważny komunikat informacyjny.
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Komunikat Komisji Prawnej ZEiRSG
o możliwości pobierania dwóch emerytur – mundurowej i z ZUS.
Komisja prawna ZEiRSG informuje o możliwości ubiegania się niektórych emerytów mundurowych o drugą emeryturę z ZUS. Dotyczy to w szczególności emerytów (rencistów) mundurowych, którzy podjęli służbę przed 1 stycznia 1999 roku i po przejściu na emeryturę (rentę) podjęli pracę w cywilu odprowadzając do ZUS składki emerytalne. Wiadomo, że wielu emerytów wojskowych i policyjnych wypracowało w ten sposób drugą emeryturę, ale zgodnie z przepisami FUS – w razie zbiegu dwóch emerytur – wypłaca się jedną, korzystniejszą dla emeryta lub przez niego wybraną, a drugą się zawiesza. Wyłomu w takim rozumieniu przepisów dokonał Sąd Najwyższy w dniu 24 stycznia 2019 r. w sprawie I UK 426/17. Tutaj pełna treść wyroku.
Mówiąc w skrócie, z wyroku wynika, że jeżeli przy wyliczaniu wysługi emerytalnej mundurowego emeryta (maksymalnie 75% podstawy wymiaru emerytury) nie wliczano okresów pracy w cywilu (przed służbą lub po służbie) lub okresów nieskładkowych, a emeryturę obliczono wyłącznie w oparciu o elementy związane ze służbą, osiągając w ten sposób próg 75% podstawy wymiaru, to wówczas taki emeryt ma prawo do ubiegania się o wypłatę drugiej emerytury wypracowanej w cywilu. Jest to jakby swoisty rodzaj rekompensaty dla tego emeryta mundurowego za brak możliwości obliczenia jego emerytury mundurowej przy uwzględnieniu „cywilnego” stażu emerytalnego. Wielu emerytów mundurowych odchodząc na emeryturę (rentę) mundurową nie miało tzw. pełnej emerytury i wówczas okresy pracy w „cywilu” pozwalały na podwyższenie emerytury mundurowej do przyjętego maksymalnego progu 75% podstawy wymiaru emerytury. Jeżeli jednak okresy pracy w cywilu nie mogły być doliczone do wysługi w celu podwyższenia emerytury mundurowej, to wg SN takiemu emerytowi przysługuje prawo do pobierania również drugiej emerytury, wypracowanej ze składek w ZUS.
Wyrok miał charakter precedensowy i zapadł w jednej sprawie, jednak interpretacja przepisów zastosowana przez SN jest coraz częściej wykorzystywana przez inne sądy rozpatrujące podobne sprawy. Obszerną informację prawną na ten temat znajdujemy także na witrynie FSSM RP pod adresem: https://www.fssm.pl/druga-emerytura—kto-moze-o-nia-walczyc?
Warto zaznaczyć, że z możliwości ubiegania się o drugą emeryturę (cywilną) mogą skorzystać:
– emeryci policyjni/wojskowi, którzy mają ukończone 65 lat,
– po odejściu na emeryturę wojskową/policyjną pracowali i odprowadzali składki emerytalne do ZUS wypracowując emeryturę (obecnie nie ma wymogu 25 lat pracy),
– w naliczaniu ich emerytur mundurowych czynnik związany z pracą w cywilu nie był brany pod uwagę.
Jak słusznie zauważają prawnicy z FSSM RP – nie ma pewności jaki stan prawny będzie za rok, czy kilka lat. Jest prawdopodobne, że rządzący dopatrzą się problemu podwójnych emerytur i zmienią prawo w kierunku pozbawienia wszystkich emerytów mundurowych możliwości pobierania łącznie dwóch świadczeń. Decydujące mogą się tu okazać zbyt wysokie koszty finansowe wypłaty dodatkowej emerytury. Z drugiej jednak strony osoby, które zdążą przed zmianami otrzymać II emeryturę, będą miały prawa nabyte, trudne do odebrania! W związku z powyższym ci emeryci mundurowi, którzy spełniają warunki do uzyskania drugiej emerytury już mogą wystąpić o jej wypłacenie, a ci którzy aktualnie pracują w cywilu, powinni rozważyć, czy nie warto wcześniej zakończyć pracę i wystąpić o drugą emeryturę, dopóki jest możliwość prawna.
Rekomendacja Komisji Prawnej ZEiRSG jest następująca: tylko wtedy jest sens występować do ZUS, a następnie na drogę sądową, gdy staż pracy i konto w ZUS jest znaczące. Każdy indywidualnie musi to ocenić, wiadomo, że konieczna będzie droga prawna i odpowiedni wyrok sądu. W pierwszej kolejności należy złożyć wniosek do ZUS o podjęcie wypłaty zawieszonego świadczenia emerytalnego. Poniżej wzór wniosku, kilka wyroków sądowych i komentarze w załączonych linkach.
Komisja Prawna ZEiRSG
e-mail: komisja.zeirsg@gmail.com
– Wniosek do ZUS.
– Komentarz adw. S. Lisiecki
– Komentarz radca pr. A. Pacześniak.
– Wyrok SO w Rzeszowie.
– Wyrok SO Warszawa Praga.
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
